Kolaż składający się z logotypów: Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wielkopolski, Instytucji Kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego

Wysiedlenia ludności polskiej z Wielkopolski

Muzeum Martyrologii
Wielkopolan - Fort VII
Wysiedlenia ludności polskiej z Wielkopolski
Wysiedlenia ludności polskiej z Wielkopolski

Wysiedlenia ludności polskiej z Wielkopolski

Wystawa, otwarta w listopadzie 2007 r., powstała jako element projektu unijnego Upamiętnienie wysiedleń mieszkańców Poznania i Wielkopolski podczas okupacji w latach 1939 – 1945. Ekspozycja zaznajamia zwiedzających z bestialską polityką III Rzeszy wobec ludności polskiej zamieszkałej w naszym regionie. Od października 1939 r. do marca 1941 roku Niemcy realizowali masową akcję wysiedleń ludności polskiej ze zlikwidowanego województwa poznańskiego. Ofiarami wypędzeń do Generalnego Gubernatorstwa zostało około 160 tys. Wielkopolan, którym na spakowanie osobistych rzeczy i opuszczenie domu zostawiano zaledwie kilkanaście minut. Wyrzucanie Polaków z ich domów i wysiedlanie poza tereny wcielone do III Rzeszy było częścią planu germanizacji obszarów Europy Środkowej I Wschodniej, co oznaczało  usunięcie z nich obcych etnicznie i rasowo „elementów” oraz zasiedlenie odpowiednio wyselekcjonowaną ludnością niemiecką. Własność wypędzonych Wielkopolan przejmowali przede wszystkim Niemcy, pochodzący z terenów należących obecnie do Litwy, Łotwy, Estonii i Mołdawii. Zamieszkała na tych terenach ludność niemiecka na mocy porozumienia zawartego przez Niemcy ze Związkiem Radzieckim (tzw. paktu Ribentrop – Mołotow) uzyskała możliwość swobodnego opuszczenia rejonów, mających stać się łupem Sowietów.

Ekspozycja ukazuje brutalność, z jaką traktowano wypędzanych Wielkopolan, ich życie w niemieckim Obozie Przesiedleńczym przy ulicy Głównej w Poznaniu oraz u celu podróży – w Generalnym Gubernatorstwie. Było to życie przypominające wegetację. Większość gablot wypełniona jest pamiątkami wysiedlonej z Poznania do Ostrowca Świętokrzyskiego rodziny Kandziorów. Szczególnie wzruszające są rysunki i fragmenty dziennika Andrzeja Kandziory, który był wtedy 7-letnim chłopcem. Jednym z najcenniejszych eksponatów jest pochodząca z obozu przy ulicy Głównej kopia niemieckiego dziennika rozkazów.

Wystawa Wysiedlenia ludności polskiej z Wielkopolski do Generalnego Gubernatorstwa 1939- 1941 służy m.in. podkreśleniu, iż stosowany w odniesieniu do okresu II wojny światowej termin „wypędzenia” nie może być elementem historycznych manipulacji, mających na celu przypisywanie sprawcom wojny roli ofiary. Prawdziwy dramat przeżywały tysiące wypędzanych z domów polskich mieszkańców Wielkopolski; sprawcami ich dramatu i czerpiącymi z niego korzyści byli Niemcy.

Zwiedzanie wystawy zalecane jest odbiorcom powyżej 13 r.ż


DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA

Szczegółowe informacje o wystawie

Kuratorzy wystawy: Przemysław Jurkiewicz, Michał Ościsłowski
Scenariusz wystawy: Przemysław Jurkiewicz
Aranżacja plastyczna: Andrzej Bartkowiak

Proponowane

12.06
2024
Wystawa została otwarta w przypadającą 12 czerwca 2024, osiemdziesiątą  rocznicę wykonania wyroku śmierci na Józefie Vog...
23.04
2024
Na wystawę składa się kilkadziesiąt wielkoformatowych, archiwalnych fotografii, wykonanych m.in. przez Kazimierza Greger...
24.02
2024
Wystawa przygotowana i udostępniona w 80. rocznicę śmierci Floriana Marciniaka, pierwszego komendanta Szarych Szeregów.
Logo UE